Najtańsza energia to ta zaoszczędzona. Jak obniżyć zużycie energii w drukarni?

Niemal każdy kierowca wie, ile zużywa paliwa na 100 km. Jeśli jednak chcielibyście sprawdzić, jakie „spalanie” ma Wasza drukarnia, z odpowiedzią może przyjść audyt energetyczny. A jest to wiedza cenna o tyle, że ceny energii w ostatnim roku mocno poszybowały w górę i choć widać oznaki lekkiej stabilizacji, to nadal mówimy o rekordowo wysokich stawkach.

W ostatnich miesiącach wszyscy uczestnicy rynków energii, a przede wszystkim przedsiębiorstwa zużywające duże ilości energii elektrycznej czy gazu – takie jak drukarnie, muszą mierzyć się z radykalnymi podwyżkami cen przez dostawców.

Najskuteczniejszym sposobem na to, aby uchronić się przed negatywnym wpływem zwyżek cen energii na kondycję biznesową firmy jest realizacja odpowiedniej strategii efektywności energetycznej. A ta zaczyna się od rzetelnie i szczegółowo wykonanego audytu energetycznego.

CO TO JEST AUDYT ENERGETYCZNY?
STRATEGIE ZARZĄDZANIA ENERGIĄ W DRUKARNI
KORZYŚCI Z PRZEPROWADZENIA AUDYTU ENERGETYCZNEGO DRUKARNI I WDROŻENIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA ENERGIĄ (EMS)
WYZWANIA - DLACZEGO DRUKARNIOM TRUDNO JEST WPROWADZIĆ TEMAT ZARZĄDZANIA ENERGIĄ NA LISTĘ PRIORYTETÓW
W JAKI SPOSÓB DRUKARNIA MOŻE PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO AUDYTU ENERGETYCZNEGO?
JAK POZYSKAĆ FUNDUSZE NA MODERNIZACJĘ
JAK WYBRAĆ FIRMĘ REALIZUJĄCĄ AUDYT ENERGETYCZNY I ILE TO KOSZTUJE
POLECANE ZASOBY

- Audyt energetyczny to przegląd firmy pod kątem zużycia wszelkich nośników energii i określenie możliwości redukcji zużycia – mówi Jerzy Chlebowski, Dyrektor Generalny firmy CertyNergia Polska, którą zaprosiliśmy do współpracy przy tym artykule. Wiele firm w Polsce jest objętych obowiązkiem realizacji audytu energetycznego co 4 lata. Dotyczy to tych podmiotów, które spełniają warunki określone ustawą o efektywności energetycznej – wymagania te dotyczą wielkości zatrudnienia w przedsiębiorstwie (250 osób) lub osiągnięcia określonych obrotów przez przedsiębiorstwo (50 milionów EUR). Po spełnieniu tych warunków firma zobowiązana jest wykonać audyt energetyczny w kolejnym roku finansowym (do 30 września należy zawiadomić Urząd Regulacji Energetyki o jego zrealizowaniu) i powtarzać go co 4 lata.

Wiele przedsiębiorstw objętych tym wymogiem traktuje to jako uciążliwy obowiązek i przeprowadza audyt w minimalnym wymaganym przez prawo zakresie.

Z doświadczenia firmy CertyNergia, wynika jednak, że szczegółowy audyt energetyczny może wykazać wiele nieoczekiwanych rezultatów i może być podstawą do zaplanowania i spriorytetyzowania odpowiednich przedsięwzięć, które pozwolą na zredukowanie zużycia energii, a tym samym na obcięcie kosztów. Nie wspominając już o korzyściach wizerunkowych czy korzyściach dla środowiska.

Czasami już sama zmiana dostawcy, zmiana taryfy czy stałej opłaty przesyłowej może przynieść widoczne oszczędności związane z zakupem kosztów energii. Wymaga to jednak bardzo szczegółowego przeanalizowania faktur za zużycie różnych źródeł energii z ostatnich 12 miesięcy.

Kolejny elementem systemu zarządzania energią w drukarni jest optymalizacja zużycia energii.

Według badań przeprowadzonych z udziałem łącznie 100 małych i średnich drukarni z Czech, Danii, Holandii, Hiszpanii i Niemiec na 90% całkowitego zużycia energii w drukarniach składają się:

• Maszyny produkcyjne – do 40%
• Ogrzewanie pomieszczeń – do 31%
• Suszenie wydruków – do 23%
• Wentylacja – do 15%
• Oświetlenie – do 10%
• Sprężone powietrze i próżnia – do 8%
• Sprzęt biurowy – do 7%

To są oczywiście uśrednione wartości i na pewno spotkamy drukarnie, gdzie te proporcje będą wyglądały zgoła inaczej, na co wpływ ma chociażby typ produkcji czy lokalne warunki klimatyczne.

Niemniej, każda drukarnia, która chciałaby przyjrzeć się zużyciu energii w swojej organizacji, powinna uwzględnić te obszary w swojej analizie.

Najważniejsze obszary z potencjałem na redukcję zużycia energii w drukarni według CertyNergia to:

Jakość energii
Badanie jakości energii pozwala na identyfikację zarówno możliwych zakłóceń w dostarczanej energii jak i źródeł zakłóceń wewnątrz zakładu. Istnienie takich zakłóceń może powodować zwiększenie zużycia niektórych odbiorników o 10-15%. W przemyśle drukarskim zakłócenia w sieci wewnętrznej mogą powodować zwiększone zużycie energii przez maszyny drukarskie a także zwiększenie podatności na awarie.
Potencjalne oszczędności: Do 10-15% zużycia poszczególnych odbiorników energii

Układy kompensacji mocy biernej
Kompensacja mocy biernej powinna redukować koszty zamówionej energii w zakładzie i zapobiegać dodatkowym opłatom za przekroczenia mocy zamówionej. Dlatego niezmiernie istotne jest aby układy te pracowały optymalnie i były zawsze sprawne.
Potencjalne oszczędności: Uniknięcie wysokich opłat za przekroczenie mocy zamówionej, zwykle zwrot z instalacji to około 5-6 lat

Sprężone powietrze
Sprężone powietrze to najdroższa forma energii zużywanej w przedsiębiorstwie, dlatego niesłychanie ważna jest zarówno szczelność instalacji jak i optymalna praca samych jednostek wytwórczych sprężonego powietrza. Przykładowo zmniejszenie ciśnienia w instalacji sprężonego powietrza o 1 bar może powodować zmniejszenie zużycia energii o 10%. Także w zakładach drukarskich często wykorzystywane jest sprężone powietrze w związku z tym jest to jeden z ważniejszych elementów, który powinien być poddany audytowi.
Potencjalne oszczędności: Do 10-15% zużycia energii na produkcję sprężonego powietrza

Ciepło odpadowe
Z doświadczenie możemy powiedzieć, iż zwykły odzysk ciepła z kompresorów sprężonego powietrza i wykorzystanie go do celów C.O. lub C.W.U. może skutkować zmniejszeniem konieczności wykorzystania na przykład pieców gazowych i oszczędności od kilkunastu do kilkuset tysięcy złotych rocznie.
Potencjalne oszczędności: Kilka do kilkunastu procent oszczędności energii zużywanej na C.O. / C.W.U.

Monitoring zużycia z analityką
Efektywność energetyczna w przedsiębiorstwie to – jak wspomniałem wcześniej w tym artykule – szereg zaplanowanych i spriorytetyzowanych działań. Na początku podejmuje się działania skutkujące największymi oszczędnościami, później przechodząc do mniejszych działań, które jednakże skumulowane mogą nadal zmniejszać pobór energii o kolejne wartości procentowe co sumarycznie – w perspektywie wielu lat eksploatacji instalacji – skutkuje bardzo dużymi wartościami oszczędności.
Potencjalne oszczędności: Dobrze zaprogramowany układ monitoringu i kontroli zużycia energii to co najmniej kilka procent oszczędności kontrolowanych układów

Wentylacja / klimatyzacja
Kwestie wentylacji i klimatyzacji są często pomijane w analizach energetycznych przy błędnym założeniu, iż nie jest możliwe rozwiązanie tych zagadnień w inny niż konwencjonalny sposób. Z doświadczenia wiemy, iż zużycie energii w tym obszarze może być istotna pozycją w rachunku energetycznym i ekonomicznym firmy szczególnie przy obiektach o dużej kubaturze. Dlatego też warto poświęcić na te analizy odpowiednia ilość czasu w celu dogłębnych analiz wszelkich alternatywnych możliwości rozwiązań.
Potencjalne oszczędności: Kilka – kilkanaście procent oszczędności na wentylację / klimatyzację

Trzeci filar to konkretne inwestycje związane z modernizacją infrastruktury. Audyt energetyczny powinien skutkować precyzyjnie określonymi propozycjami modernizacji przedsiębiorstwa włączając w to podstawową analizę ekonomiczną przedsięwzięcia.

Choć oczywiście nie powinniśmy zapominać o strategiach, z którymi nie wiążą się żadne nakłady finansowe lub są one minimalne. Przykładowo, jeśli chodzi o temat pracy urządzeń drukujących:

• Sprawdź, czy urządzenia mogą automatycznie przechodzić w tryb czuwania, gdy nie są używane i czy ta opcja jest włączona. 
• Wyłączaj maszyny, gdy nie są używane przez dłuższy czas, np. w weekendy. 
• Uzupełniając swój park maszynowy, bierz pod uwagę nie tylko to, czy dane rozwiązanie spełnia Twoje potrzeby produkcyjne, ale także to, czy jest energooszczędne. Porównaj zużycie energii w trybach produkcji, bezczynności i uśpienia. 
• Upewnij się, że maszyny są ustawione i obsługiwane zgodnie z zaleceniami producenta dotyczącymi efektywności energetycznej oraz że wszyscy użytkownicy są z nimi zaznajomieni 
• Większość papierów nie wymaga kontroli warunków otoczenia, gdy temperatura powietrza przekracza 12°C, chociaż może być potrzebna jakaś forma ulepszonej wentylacji, gdy maszyny pracują w zamkniętych pomieszczeniach. Rozważ alternatywy dla klimatyzacji, takie jak naturalna wentylacja, wentylatory wyciągowe i adiabatyczne systemy chłodzenia.

Skala korzyści będzie się oczywiście różnić w zależności od zakresu projektu czy możliwości organizacyjnych. Niemniej, drukarnie, które zdecydowały się na taki krok najczęściej wskazują na:

• Redukcję kosztów energii 
• Większą łatwość w spełnieniu wymogów prawnych związanych z efektywnością energetyczną i kwestiami środowiskowymi 
• Poprawę wizerunku firmy i większą konkurencyjność
• Podniesienie jakości produktów 
• Wydłużenie żywotności urządzeń.

Zarówno w Polsce, jak i w Europie większość podmiotów na rynku poligraficznym to firmy zatrudniające poniżej 10 pracowników. W takich drukarniach niemal wszyscy członkowie zespołu oprócz swoich podstawowych zadań związanych z realizacją zleceń, są odpowiedzialni dodatkowo za inne procesy w organizacji (praca w silosach). Przy tak ograniczonych zasobach i napiętych terminach, trudno jest wygospodarować czas na dokładne zbadanie tematu.

Dodatkowo, temat modernizacji energetycznej rzadko ląduje na liście biznesowych priorytetów w drukarniach. I dotyczy to nie tylko małych, ale i dużych firm. A to z tego powodu, że drukarniom trudno jest samodzielnie ocenić swoje możliwości w zakresie oszczędzania energii. Firmy często nie mają wiedzy i narzędzi do tego, by we własnym zakresie przeanalizować sytuację wyjściową, określić, jakie cele są w ich przypadku osiągalne czy jak wypadają na tle innych przedsiębiorstw z branży.

W sytuacji, gdy z jednej strony - potencjalne korzyści, z drugiej zaś – potencjalne koszty, nie są znane, trudno, żeby właściciele drukarni poświęcali temu uwagę.

W takich sytuacjach z pomocą przychodzą firmy specjalizujące się w przeprowadzaniu audytów energetycznych.

Przejdźmy więc do pytań do eksperta

Z ekspertem Jerzym Chlebowskim, Dyrektorem Generalnym firmy CertyNergia Polska, rozmawiali: Ilona Witczak-Wilińska i Tomasz Zagdan z Canon Polska.

IWW, TZ: W jaki sposób drukarnia może przygotować się do audytu energetycznego?

JCH: Zachęcamy do tego, żeby do audytu energetycznego odpowiednio się przygotować, tak aby firma realizująca audyt mogła na początek zbudować sobie choćby ogólny obraz sytuacji. W tym celu warto przygotować rachunki za energię elektryczną, gaz, ciepło i inne nośniki energii za okres pełnego roku poprzedzającego audyt.

Warto także podsumować krótko istniejące już w firmie plany inwestycji związanych z konsumpcją energii, jeśli takie były Przyda się także lista najważniejszych odbiorników energii oraz spraw, które są w przedsiębiorstwie uciążliwe, jeśli chodzi o konsumpcję energii…

Audyt energetyczny powinien skutkować precyzyjnie określonymi propozycjami modernizacji przedsiębiorstwa włączając w to podstawową analizę ekonomiczną przedsięwzięcia.

IWW, TZ: Modernizacja oznacza inwestycje. Skąd wziąć na to finansowanie?

JCH: Wspomniana przeze mnie analiza ekonomiczna może uwzględniać zdobycie części środków na inwestycje z tytułu pozyskania świadectw efektywności energetycznej – tak zwanych „białych certyfikatów”, czyli praw materialnych określających oszczędności dla jednego roku kalendarzowego, które to prawa są przedmiotem handlu na Towarowej Giełdzie Energii i z ich sprzedaży firma realizująca projekt oszczędnościowy pozyskuje środki finansowe na zrealizowane przedsięwzięcie.

Każdy przedsiębiorca przeprowadzający w swojej firmie takie działania może wystąpić z wnioskiem o przyznanie białych certyfikatów, ważne jest tylko aby wniosek ten skierować do Urzędu Regulacji Energetyki (który odpowiada za wydawanie świadectw) przed podjęciem działań skutkujących nieodwołalną realizacją projektu (takim działaniem nie jest projektowanie czy planowanie, ale jest już podpisanie umowy czy złożenie zamówienia).

Szczegółowy schemat postępowania w celu pozyskania świadectw efektywności energetycznej jest przedstawiony na rysunku poniżej:

IWW, TZ: Jak wybrać firmę realizującą audyt energetyczny i ile to kosztuje?

JCH: Odpowiedź na pierwsze pytanie wydaje się relatywnie prosta – warto kierować się doświadczeniem firmy w realizacji szczegółowych audytów energetycznych, a także na przykład wybierać firmy, które posiadają potencjał w określaniu innowacyjnych rozwiązań energetycznych. Takie podejście pozwoli działać perspektywicznie i wybierać rozwiązania, które mają szansę sprawdzać się przez wiele lat.

Koszty audytu energetycznego mogą być bardzo zróżnicowane, w zależności od wielkości przedsiębiorstwa i kształtują się od kilkunastu tysięcy złotych dla małych przedsiębiorstw do kilkudziesięciu tysięcy dla średnich aż do wartości powyżej stu tysięcy złotych dla dużych firm, przy założeniu, że realizowany audyt jest kompleksowy i obejmuje wszelkie wymienione wcześniej w tym artykule aspekty działalności. CertyNergia realizuje audyty dla różnych Klientów, współpraca rozpoczyna się zwykle od przekazania podstawowych danych przez Klienta a następnie wideokonferencji, podczas której oceniamy potencjał w firmie i składamy ofertę na takie prace.

CertyNergia wspiera Klientów swym doświadczeniem i wiedzą ekspercką na każdym etapie realizacji projektów efektywności energetycznej począwszy od planowania i projektowania poprzez nadzór nad realizacją aż do odbioru prac, CertyNergia wspiera także klientów w pozyskiwaniu świadectw efektywności energetycznej oraz ich sprzedaży na Towarowej Giełdzie Energii. Współpracujemy także z szeregiem firm i dostawców, którzy zrealizowali liczne projekty efektywności energetycznej dla Klientów CertyNergia.

Zapraszam Państwa do kontaktu. Chętnie udzielę odpowiedzi na dodatkowe pytania związane z przeprowadzaniem audytów energetycznych, a także realizacją projektów efektywności energetycznej w Państwa przedsiębiorstwie.

IWW, TZ: Dziękujemy za rozmowę!

DODATKOWE ŹRÓDŁA POLECANE PRZEZ CANON POLSKA W TEMACIE ZARZĄDZANIA ENERGIĄ W DRUKARNI:

• emspi.eu – kopalnia wiedzy na temat przygotowania drukarni do wdrożenia systemu zarządzania energią zgodnie z wytycznymi ISO 50001.
• QUICK SCAN - wypełnij krótki kwestionariusz, który pokaże Ci, jak świadomie podchodzicie w swojej drukarni do kwestii zarządzania energią i co możecie zmienić w swojej codziennej praktyce, by robić to lepiej.

DODATKOWE ŹRÓDŁA POLECANE PRZEZ CANON POLSKA W TEMACIE ZARZĄDZANIA ENERGIĄ W DRUKARNI:

• emspi.eu – kopalnia wiedzy na temat przygotowania drukarni do wdrożenia systemu zarządzania energią zgodnie z wytycznymi ISO 50001.
• QUICK SCAN - wypełnij krótki kwestionariusz, który pokaże Ci, jak świadomie podchodzicie w swojej drukarni do kwestii zarządzania energią i co możecie zmienić w swojej codziennej praktyce, by robić to lepiej.