Wybór najlepszego zestawu na początek przygody z makrofotografią

Niezależnie od tego, czy chcesz fotografować z małej odległości owady, niemowlęta, zwierzęta domowe czy wypieki, przy doborze sprzętu warto zwrócić uwagę na poniższe cechy i funkcje aparatów i obiektywów. Zapoznaj się też z najlepszymi akcesoriami.
Zdjęcie ważki siedzącej na źdźble trawy zrobione z małej odległości aparatem z obiektywem Canon RF 24mm F1.8 MACRO IS STM.

Jeśli chcesz uwiecznić geometryczne wzory oka owada, kroplę porannej rosy na źdźble trawy lub poszczególne rzęsy na twarzy dziecka, najlepszym sposobem na uchwycenie tych szczegółów jest makrofotografia.

Rozpoczęcie przygody z makrofotografią jest proste, a ten rodzaj fotografii daje dużo satysfakcji. Jednak wiąże się z określonymi wyzwaniami, takimi jak uzyskanie odpowiedniej głębi ostrości w celu wyostrzenie całego obiektu.

Wiele aparatów i obiektywów firmy Canon ma cechy i funkcje dostosowane do potrzeb makrofotografii. Wybraliśmy cechy i funkcje, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze najlepszych aparatów i obiektywów, które umożliwią rozpoczęcie przygody z makrofotografią.

Zdjęcie kropelek rosy na czerwonej róży zrobione z bardzo małej odległości aparatem Canon EOS R7 z obiektywem Canon RF 24mm F1.8 MACRO IS STM.

Makrofotografia dotyczy fotografowania małych obiektów z niewielkiej odległości ze współczynnikiem powiększenia 0,5x lub większym. Obiekty mogą być różne – od roślin i owadów po żywność, a nawet przedmioty domowe. Zdjęcia makro można robić zarówno w pomieszczeniach, jak i w plenerze. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R7 z obiektywem Canon RF 24mm F1.8 Macro IS STM; 1/2000 s, f/1,8 i ISO 200.

Cechy i funkcje aparatu do makrofotografii

Dwie dłonie trzymają aparat Canon EOS R10, a na ekranie aparatu widać ustawienia sekwencji nastaw ostrości.

Aparat Canon EOS R10 ma funkcję sekwencji nastaw ostrości, która pozwala zarejestrować serię obrazów z automatycznie zwiększaną odległością ogniskowania. Można też połączyć taką serię obrazów w aparacie w celu zestawienia głębi obrazu i uzyskania zdjęcia z wyostrzeniem zarówno pierwszego, jak i drugiego planu.

Zbliżenie talerza z jedzeniem, w tym różnymi warzywami i gotowanymi jajkami, uwiecznione aparatem Canon EOS R10.

W przypadku korzystania z sekwencji nastaw ostrości można określić liczbę obrazów, które ma zarejestrować aparat. Zestawienie sekwencji obrazów pozwala uzyskać wyraźne zdjęcie o większej głębi ostrości. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R10 z obiektywem Canon RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM; 35 mm, 1/2000 s, f/5 i ISO 1600.

Zaawansowana regulacja ostrości

W makrofotografii kluczowe znaczenie ma ostrość. Aparaty systemu Canon EOS R doskonale nadają się do makrofotografii, ponieważ mają szereg zaawansowanych funkcji, które ułatwiają wyostrzanie obiektów.

Im bliżej znajduje się obiekt, tym mniejsza będzie głębia ostrości przy wybranej przysłonie. Gdy nie mamy wystarczającej ilości światła, co często zdarza się w przypadku fotografowania z bardzo małej odległości, należy szerzej otworzyć przysłonę, aby zwiększyć jasność ujęcia, ale skutkuje to mniejszą głębią ostrości. W efekcie tylko niewielki fragment obrazu będzie wyostrzony. Utrudnia to ukazanie wszystkich szczegółów obiektu.

Kilka aparatów z systemu EOS R, w tym EOS R10 i EOS R50, obsługuje funkcję sekwencji nastaw ostrości, która pozwala wyeliminować wspomniany problem. Funkcja umożliwia zrobienie kilku zdjęć tego samego kadru – automatycznie oddala punkt ostrości, więc można zarejestrować wiele fragmentów kadru z odpowiednim wyostrzeniem. Obrazy są następnie łączone w jedno zdjęcie z wyostrzeniem większej powierzchni obiektu niż w przypadku pojedynczego zdjęcia. Jest to tzw. sekwencja nastaw ostrości lub składanie głębi obrazu. Wiele aparatów może to robić automatycznie. Można to również zrobić ręcznie za pomocą specjalnych narzędzi, takich jak składanie głębi obrazu w programie Digital Photo Professional (DPP) firmy Canon.

Aparat EOS R50 ma nawet zaawansowany tryb A+. Funkcja automatycznie wykrywa konieczność użycia sekwencji nastaw ostrości, uruchamia taką sekwencję i składa głębię ostrości w aparacie, więc nie trzeba nic robić samodzielnie.

W razie potrzeby aparaty bezlusterkowe firmy Canon zapewniają użytkownikowi maksymalną kontrolę nad ostrością. Wszystkie aparaty systemu EOS R mają opcję wskazywania wyostrzonych krawędzi za pomocą jasnych kolorów. Ponadto można też powiększyć obraz w trybie Live View w celu ręcznego sprawdzenia ostrości. Niektóre aparaty, takie jak EOS R10 i EOS R7, mają również przełączniki AF/MF na korpusie, dzięki czemu można szybko włączyć tryb ręcznej regulacji ostrości i wybrać miejsce wyostrzania.

Najlepsze aparaty z zaawansowaną regulacją ostrości na początek przygody z makrofotografią:

Zdjęcie żółtego kwiatu z wyostrzonymi szczegółami płatków zrobione z bardzo małej odległości aparatem Canon EOS R50.

Matryca APS-C w aparacie EOS R50 sprawia, że małe obiekty zajmują większą część kadru niż w przypadku używania tych samych obiektywów w aparacie pełnoklatkowym. Aparat umożliwia też robienie szybkich serii zdjęć w tempie do 15 kl./s przy użyciu cichej migawki elektronicznej. W ten sposób można fotografować poruszające się obiekty, takie jak kwiaty na wietrze. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R50 z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM; 1/125 s, f/8 i ISO 400.

Zdjęcie kilku różowych kwiatów zrobione z bardzo małej odległości aparatem Canon EOS R50.

Kompaktowa konstrukcja i niewielka waga aparatu EOS R50 sprawiają, że idealnie nadaje się do robienia zdjęć makro z ręki. Ma mocowanie obiektywu RF – jak każdy aparat z systemu EOS R – więc można podłączyć do niego dowolny obiektyw RF lub RF-S, w tym wiele makroobiektywów. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R50 z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM; 1/250 s, f/2,8 i ISO 800.

Rozdzielczość i rozmiar matrycy

Niektóre aparaty z systemu EOS R mają pełnoklatkową matrycę, a inne – matrycę APS-C. Oba typy matryc mają swoje zalety w makrofotografii. Matryce APS-C są mniejsze, więc małe obiekty zajmują większą część kadru niż w przypadku użycia tej samej ogniskowej z matrycą pełnoklatkową. Ponadto matryce APS-C zazwyczaj zapewniają większą głębię ostrości niż matryce pełnoklatkowe. Te cechy sprawiają, że aparaty z matrycą APS-C, takie jak EOS R10 i EOS R50, doskonale nadają się do makrofotografii.

Jeśli jednak chcesz fotografować mały obiekt w ruchu i potrzebujesz szybkiej migawki – zwłaszcza wtedy, gdy brakuje światła i trzeba użyć wysokiej czułości ISO – aparat pełnoklatkowy, taki jak EOS R8, może zapewnić zdjęcia z niższym poziomem szumów.

Niezależnie od tego, czy wybierzemy aparat z matrycą APS-C czy z matrycą pełnoklatkową, warto postawić na model obsługujący wysoką rozdzielczość – przyda się ona w makrofotografii. Większa liczba pikseli przełoży się na bardziej szczegółowy obraz, więc nawet po skadrowaniu zdjęcia powiększony obiekt nadal będzie wystarczająco wyraźny.

Najlepsze aparaty z matrycami APS-C na początek przygody z makrofotografią:

Obiektyw Canon RF 24mm F1.8 MACRO IS STM blisko kępki stokrotek.

Obiektyw Canon RF 24mm F1.8 MACRO IS STM może wyostrzać obiekty już z odległości 14 cm i powiększać obiekt o współczynnik 0,5x. Szeroki kąt widzenia doskonale nadaje się do rejestrowania dużej ilości szczegółów w kadrze. Z kolei wbudowany optyczny stabilizator obrazu zapobiega rozmyciom powodowanym przez drgania aparatu nawet podczas fotografowania z ręki.

Zdjęcie stokrotki zrobione z bardzo małej odległości przy użyciu obiektywu Canon RF 24mm F1.8 MACRO IS STM.

Obiektyw RF 24mm F1.8 MACRO IS STM szybko ustawia ostrość za pomocą cichego silnika krokowego. Dzięki temu użytkownik nie musi się martwić, że obiekt się poruszy – ma pewność, że zrobi wyraźne zdjęcie. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24mm F1.8 Macro IS STM; 1/4000 s, f/1,8 i ISO 100.

Powiększenie

W przypadku makrofotografii najważniejszą cechą, na którą należy zwracać uwagę w obiektywie, jest współczynnik powiększenia. Gdy obiektyw zapewnia powiększenie 0,5x (lub 1:2), obraz na matrycy jest o połowę mniejszy od rzeczywistego. Gdy obiektyw zapewnia powiększenie 1,0x (lub 1:1), obraz na matrycy ma rzeczywisty rozmiar. Dzięki temu obraz jest bardzo szczegółowy. Docenimy to zwłaszcza wtedy, gdy będzie pokazany na większym ekranie lub na dużym wydruku.

Aby zapewnić takie powiększenie, makroobiektywy muszą mieć krótką minimalną odległość ogniskowania, czyli wyostrzać obiekty z małej odległości. Przykładem może być obiektyw Canon RF 24mm F1.8 MACRO IS STM, który może ustawić ostrość nawet z odległości 14 cm, lub model RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, który może ustawić ostrość z odległości 17 cm. Oba obiektywy mają współczynnik powiększenia 0,5x, duże maksymalny otwór przysłony (co zwiększa ilość światła), oraz stabilizator obrazu (IS), który zapobiega rozmyciom obrazu podczas fotografowania z ręki z dłuższym czasem naświetlania.

Najlepsze makroobiektywy z powiększeniem 0,5x i małą ogniskową dla początkujących:

Zdjęcie różowego kwiatu zrobione z małej odległości przy użyciu obiektywu Canon RF-S 55-210mm F5-7.1 IS STM.

Obiektyw RF-S 55-210mm F5-7.1 IS STM nie jest makroobiektywem, ale zapewnia maksymalne powiększenie 0,28x i ma potężny zoom, więc pozwala wyostrzać obiekty bez zakłócania ich spokoju i uwieczniać nawet najdrobniejsze szczegóły z dużej odległości. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R50 z obiektywem Canon RF-S 55-210mm F5-7.1 IS STM; 1/320 s, f/7,1 i ISO 100.

Zdjęcie zielonego kalafiora romanesco zrobione z bardzo małej odległości przy użyciu obiektywu Canon RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM.

Kolejnym obiektywem o szerokim zakresie zoomu jest model RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM. Maksymalne powiększenie na poziomie 0,59x w przypadku ręcznej regulacji ostrości umożliwia fotografowanie szczegółów obiektów z małej odległości. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R10 z obiektywem Canon RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM; 35 mm, 1/200 s, f/10 i ISO 400.

Ogniskowa

Robienie zdjęć makro przy użyciu obiektywów z małą ogniskową może wydawać się oczywistym wyborem, ale teleobiektywy również zapewniają pewne korzyści. Fotografowanie z nieco większej odległości zmniejsza prawdopodobieństwo spłoszenia obiektu lub rzucenia na niego niepożądanego cienia. Teleobiektywy makro, takie jak Canon RF 85mm F2 MACRO IS STM, które mają współczynnik powiększenia 0,5x, pozwalają oddalić się od obiektu i jednocześnie wypełnić nim cały kadr. Wspomniany obiektyw ma optyczny stabilizator obrazu, podobnie jak jego odpowiedniki z szerszym kątem widzenia. Ułatwia to wyostrzenie obiektów, kiedy używamy dłuższego czasu naświetlania.

Można również użyć teleobiektywu zmiennoogniskowego, np. Canon RF-S 55-210mm F5-7.1 IS STM lub RF 100-400mm F5.6-8 IS USM. Nie są to typowe obiektywy makro (0,5x), ale maksymalna ogniskowa teleobiektywu umożliwia wykonywanie zbliżeń obiektu i wypełnianie kadru z dużej odległości.

Najlepsze teleobiektywy makro i teleobiektywy zmiennoogniskowe na początek przygody z makrofotografią:

Zrzut kadru z filmu dotyczącego trybu makro z wyostrzaniem środka kadru. Zrzut ekranu przedstawia dłoń użytkownika regulującą obiektyw firmy Canon w pobliżu figurki człowieka.

Wyostrzenie w środku kadru

Niektóre obiektywy RF firmy Canon, w tym RF 24-105mm F4-7.1 IS STM i RF 15-30mm F4.5-6.3 IS STM, obsługują funkcję wyostrzenia w środku kadru. Nie osiągają one powiększenia makro w trybie autofokusa, ale mają mniejszą minimalną odległość ogniskowania w trybie ręcznym, więc mogą wyostrzać obiekty znajdujące się dużo bliżej, osiągając przy tym współczynnik powiększenia makro 0,5x (a nawet lepszy).

Najlepsze obiektywy z funkcją wyostrzenia w środku kadru dla początkujących:

Chcesz pójść o krok dalej?

Jeśli makrofotografia to Twoja pasja, być może zechcesz zainwestować w profesjonalne obiektywy cechujące się lepszym współczynnikiem powiększenia, lepszą jakością optyczną lub dłuższą ogniskową, aby wypełniać kadr obiektami, do których nie można się zbliżyć. Zapoznaj się z naszym przewodnikiem po profesjonalnych obiektywach do makrofotografii (dostępny w wybranych językach).

Akcesoria do makrofotografii

Trzy widoki aplikacji Canon Camera Connect na smartfonie używanej do ręcznego ustawiania ostrości w przypadku zbliżenia łodyżki zielonego jabłka.

Aplikacja Canon Camera Connect umożliwia dostosowywanie ustawień aparatu i wyzwalanie migawki z poziomu smartfona. W przypadku zgodnych obiektywów można nawet włączać ręczną regulację ostrości i sterować nią bez dotykania aparatu. Ułatwia to robienie wyraźnych zdjęć z małej odległości.

Aplikacja Canon Camera Connect umożliwia zdalne sterowanie aparatem. Podgląd na żywo na ekranie smartfona umożliwia sprawdzanie i regulowanie ostrości, a także ustawianie ekspozycji i zdalne wyzwalanie migawki. Ta ostatnia funkcja zapobiega efektom drgań aparatu i płoszeniu obiektów.

Użycie statywu pozwala ustabilizować aparat, gdy trzeba użyć dłuższego czasu naświetlania, ale może utrudnić zbliżenie się do obiektów. Uchwyt statywowy Canon HG-100TBR jest mały i uniwersalny. Ma pilota zdalnego sterowania, którego użycie zapobiega efektom drgań aparatu. Można też stworzyć własną poduszkę do stabilizowania aparatu z myślą o amortyzacji aparatu w przypadku zdjęć robionych tuż nad podłożem.

Pierścienie pośrednie zakładane między zgodny obiektyw i korpusu aparatu zwiększają stopień powiększenia obiektywu bez zniekształcania obrazu i bez pogarszania jego jakości.

Oświetlenie może stanowić problem w makrofotografii, ale zdalne użycie lampy błyskowej, takiej jak Canon Speedlite EL-100, sparowanej z bezprzewodowym wyzwalaczem lamp błyskowych Speedlite Transmistter ST-E10 pozwala precyzyjnie i kierunkowo oświetlać obiekty. Zagorzali miłośnicy makrofotografii mogą użyć lampy błyskowej Canon Macro Ring Lite MR-14EX II, którą mocuje się na przedniej części zgodnych obiektywów. Umożliwia ona pełne, kontrolowane przez użytkownika oświetlanie obiektów fotografowanych z małej odległości.

Przedstawiliśmy najważniejsze cechy, na które należy zwrócić uwagę przy zakupie zestawu do makrofotografii. Nawet jeśli określony sprzęt nie spełnia wszystkich opisanych kryteriów, nie ma powodu do zmartwień – i tak można robić nim piękne zdjęcia z małej odległości. Najważniejsza jest kreatywność fotografa!



Autor: Peter Wolinski

Powiązane produkty

Powiązane artykuły

Wskazówki dotyczące makrofotografii

Bezproblemowa makrofotografia – odkryj najlepszy zestaw, wskazówki i techniki.

Zatrać się w szczegółach dzięki makrofotografii

Cztery pomysłowe wskazówki na początek przygody z makrofotografią z wykorzystaniem zwykłych przedmiotów do tworzenia niezwykłych zdjęć.

Rób niesamowite zdjęcia makro pszczół

Jak robić wspaniałe zdjęcia makro małych, szybko poruszających się owadów.

Sekwencja nastaw ostrości (focus stacking) dla początkujących

Fotograf Matt Doogue wyjaśnia, w jaki sposób narzędzia sekwencji nastaw ostrości (focus stacking) firmy Canon mogą pomóc w makrofotografii i fotografowaniu krajobrazów z zachowaniem ostrości od przodu do tyłu.