MAKROFOTOGRAFIA

Odkryj ukryty świat owadów

Pokaż sekretne życie maleńkich stworzeń, korzystając z porad Pierre’a Anqueta, eksperta zajmującego się fotografią zbliżeniową.
Zbliżenie brązowego pająka.

„Przed rozpoczęciem przygody z makrofotografią nie byłem specjalnym miłośnikiem owadów” – mówi francuski fotograf Pierre Anquet. „Teraz uważam, że jeśli uważnie się im przyjrzymy, dostrzeżemy ich piękno”.

„Początkowo zajmowałem się fotografią krajobrazową i portretową, ale kiedy obejrzałem film Thomasa Shahana, Amerykanina zajmującego się makrofotografią, zakochałem się w tym gatunku fotografii” – mówi.

Niesamowite zdjęcia zbliżeniowe mogą wydawać się obszarem zarezerwowanym dla doświadczonych fotografów z najdroższym sprzętem, ale mogą je robić także osoby mające niższy budżet. Można eksperymentować z funkcją wyostrzania z małej odległości za pomocą podstawowego obiektywu, a później wyposażyć się w makroobiektyw.

1. Kreatywna fotografia zbliżeniowa przy użyciu podstawowego obiektywu

Modliszka zwisająca z liścia.

W przypadku makrofotografii nie chodzi o to, jak blisko obiektu się znajdujemy, ale o stopień powiększenia. „Jeśli chcesz fotografować z bliska, ale nie masz środków na makroobiektyw, możesz użyć tego obiektywu zmiennoogniskowego i zrobić naprawdę interesujące zdjęcia” – mówi Pierre. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS 90D z obiektywem EF-S 18-55mm f/4-5.6 IS STM oraz ustawieniami 55 mm, 1/3200 s, f/5.6 i ISO 640. © Pierre Anquet

Wprawdzie prawdziwy makroobiektyw zapewnia niesamowite powiększenie, ale standardowy obiektyw zmiennoogniskowy pozwala wyostrzać obiekty z wystarczająco małej odległości, aby udało się nim sfotografować większe owady.

„Na potrzeby tych ujęć znalazłem modliszkę rogatą” – wyjaśnia Pierre. „Ma ona od 3 do 4 cm długości, więc mogłem wypełnić nią cały kadr, korzystając z obiektywu Canon EF-S 18-55mm f/4-5.6 IS STM. Największym wyzwaniem jest zbliżenie się do tego owada w celu zrobienia zdjęcia. Zalecam wczesną pobudkę, ponieważ rano jest on mniej aktywny”.

Obiektywy EF-M 28mm f/3.5 Macro IS STM i EF-S 35mm f/2.8 Macro IS STM mają wbudowane pierścieniowe lampy błyskowe do makrofotografii, które umożliwiają tworzenie ciekawych i kreatywnych efektów świetlnych, zarezerwowanych wcześniej tylko dla profesjonalistów.

Alternatywnym sposobem Pierre'a na osiągnięcie maksymalnego powiększenia jest wyostrzenie obrazu po ustawieniu największej ogniskowej, włączenie trybu ręcznego ustawiania ostrości i obracanie pierścieniem regulacji ostrości aż do uzyskania minimalnej odległości ogniskowania, a następnie delikatne przesuwanie aparatu do tyłu i do przodu w celu wyostrzenia obiektu.

Pierre woli fotografować bez statywu, ale może być on przydatny w makrofotografii, ponieważ drgania aparatu są uwydatniane. „Są za duże i przeszkadzają w pracy. Obiektyw 18–55 mm doskonale nadaje się do fotografowania z ręki, ponieważ jest bardzo mały, a stabilizator obrazu działa naprawdę dobrze”.

2. Przejście na makroobiektyw

Zbliżenie pomarańczowo-brązowego pająka na gałęzi.

Pierre użył obiektywu EF-S 60mm f/2.8 Macro USM do sfotografowania pająka. „Był mniejszy niż modliszka, ale dzięki temu mogłem ująć w kadrze większą część otoczenia”. Zdjęcie zrobione aparatem EOS 90D z obiektywem EF-S 60mm f/2.8 Macro USM oraz ustawieniami 1/250 s, f/8 i ISO 500. © Pierre Anquet

Zbliżenie modliszki wiszącej na gałęzi.

W przypadku niektórych zdjęć Pierre użył funkcji kumulacji zakresu ostrości (focus stacking). „Najwyższa liczba zdjęć użytych przeze mnie w przypadku jednego stosu to 28. Modliszka znajdowała się na gałęzi, a ja chciałem, aby cały owad był wyostrzony. Wykonując wiele zdjęć i przesuwając aparat, mogłem wyostrzyć głowę, odnóża i tułów”. Zdjęcie zrobione aparatem EOS 90D z obiektywem EF-S 60mm f/2.8 Macro USM z ustawieniami 1/250 s, f/9 i ISO 200. © Pierre Anquet

Niewielki, bardzo ostry obiektyw, taki jak Canon EF-S 60mm f/2.8 Macro USM, doskonale nadaje się do rozpoczęcia przygody z makrofotografią. Po ustawieniu minimalnej odległości ogniskowania zapewnia on rzeczywiste powiększenie (1x), co oznacza, że szczegóły zostaną wyostrzone na matrycy aparatu w rzeczywistym rozmiarze.

Jednym z elementów, które należy wziąć pod uwagę podczas fotografowania z małej odległości, jest to, że głębia ostrości jest bardzo mała. Zastosowanie mniejszych otworów przysłony, takich jak f/11 i f/16, zwiększy głębię ostrości, ale zmniejszy ilość światła docierającego do matrycy. Skutkuje to dłuższym czasem naświetlania, co może powodować rozmycie obrazu w przypadku ruchu aparatu lub obiektu.

Aby temu przeciwdziałać, można zwiększyć czułość ISO w celu skrócenia czasu ekspozycji. „Dzięki modelowi EOS 90D mogę bez problemu używać czułości ISO 2000. Jednak trzeba poprawnie naświetlić obraz – jeśli później w oprogramowaniu zostanie podjęta próba zwiększenia ekspozycji, na obrazie będzie dużo szumu”.

Zbliżenie kolcoroga bizoniaka z kroplą wody.

Pierre zaleca korzystanie z lampy błyskowej Speedlite w przypadku powiększenia 3–5x. „Głównym źródłem światła są nadal promienie słoneczne” – mówi. „Jednak lampa błyskowa pozwala jeszcze lepiej uwydatnić obiekt”. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS 60D (teraz z powodzeniem zastąpiony modelem Canon EOS 90D) z obiektywem Canon MP-E 65mm f/2.8 1-5x Macro Photo, lampą błyskową Speedlite 430EX II oraz ustawieniami 1/250 s, f/10 i ISO 400. © Pierre Anquet

Focus stacking to popularna technika, której używają miłośnicy makrofotografii w celu zwiększania głębi ostrości. Rzecz polega na wykonaniu sekwencji identycznych zdjęć i ręcznym przesuwaniu punktu ostrości w przypadku każdego zdjęcia. Wyostrzone obszary można połączyć w oprogramowaniu, aby uzyskać zdjęcie z większą głębią ostrości.

Aparat Canon EOS 90D ma wbudowaną funkcję sekwencji nastaw ostrości, która automatycznie wykonuje zdjęcia potrzebne do utworzenia obrazu ze skumulowanym zakresem ostrości w programie Canon Digital Photo Professional. „Praktyka sprawia, że cały proces staje się łatwy” – wyjaśnia Pierre. „Wybieram tryb serii zdjęć, ustawiam ostrość ręcznie na najbliższej części obiektu, a następnie powoli zbliżam aparat do owada, robiąc serię zdjęć”.

3. Ponadrzeczywisty rozmiar dzięki specjalistycznemu obiektywowi

Zbliżenie pająka na ziemi.

Model Canon MP-E 65mm f/2.8 1-5x Macro Photo to wyjątkowy obiektyw, który umożliwia fotografowanie obiektów z maksymalnym 5-krotnym powiększeniem obrazu rzeczywistego. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS 90D z obiektywem Canon MP-E 65mm f/2.8 1-5x Macro Photo oraz ustawieniami 1/250 s, f/9 i ISO 800. © Pierre Anquet

Zdjęcie makro przedstawiające pyszczek modliszki.

Obiektyw MP-E 65mm jest bardzo wszechstronny – zachwyca się Pierre. „Przy powiększeniu 1x można wypełnić kadr większym owadem, takim jak motyl lub cykada. Później można użyć powiększenia 5x i zrobić zdjęcia bardzo małych owadów”. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS 90D z obiektywem Canon MP-E 65mm f/2.8 1-5x Macro Photo oraz ustawieniami 1/160 s, f/8 i ISO 2000. © Pierre Anquet

Dokładna regulacja ostrości ma krytyczne znaczenie podczas pracy przy tak dużym powiększeniu jak 5x – wszelkie błędy będą jednakowo uwydatnione. Aby zadbać o dokładność podczas fotografowania owadów, Pierre obserwował obraz na dużym tylnym wyświetlaczu aparatu Canon EOS 90D. „Mogę powiększyć obraz ręcznie i zobaczyć, który element jest wyostrzony” – mówi. „Najpierw obracam pierścień na obiektywie, aby ustawić powiększenie, a potem zbliżam się do obiektu. Kiedy widzę na ekranie, że obiekt jest idealnie ostry, robię zdjęcie.

Przygodę z makrofotografią można zacząć od fotografowania obiektów w domu, np. wzoru na dywanie lub rośliny na parapecie. Później można przejść do uwieczniania szczegółów owadów.


Autor: Marcus Hawkins

Powiązane produkty

Powiązane artykuły