8 wskazówek dotyczących optymalnego wykorzystania światła zastanego

Kiedy warunki oświetleniowe współgrają z ujęciem lub obiektem znajdującym się przed Tobą, rezultaty mogą być rewelacyjne. Umiejętność rozpoznawania najlepszego dostępnego źródła światła – naturalnego lub sztucznego – może przynieść ogromne korzyści. Co najlepsze, nie potrzebujesz drogiego zestawu oświetleniowego, aby w pełni wykorzystać światło. Wystarczy jedynie umiejętność dostrzeżenia dobrego światła. Gdy zaczniesz szukać, okaże się, że jest ono wszędzie wokół.

Oto osiem wskazówek dotyczących skutecznego fotografowania w świetle zastanym.

Ziemia cały czas się kręci, więc kąt i jakość naturalnego światła cały czas się zmienia. W południe, gdy słońce jest wysoko nad horyzontem, mocne światło będzie padać pionowo, umożliwiając robienie zdjęć o silnym kontraście. Fotografowie zwykle nie lubią tego rodzaju światła, ale może ono się sprawdzić, jeśli celem jest uchwycenie światła słonecznego na zdjęciu.

Kiedy słońce zbliża się do horyzontu, światło musi pokonać większą część ziemskiej atmosfery. Niższe długości fal widma kolorów, takie jak niebieski i fioletowy, są rozpraszane przez cząsteczki w atmosferze, więc kolory stają się bardziej miękkie i cieplejsze. To dlatego wieczorne światło i zachody słońca mają żywe odcienie czerwieni i żółci. Czas tuż po wschodzie słońca i tuż przed jego zachodem znany jest jako „złota godzina”.

Warunki atmosferyczne mają duży wpływ na jakość naturalnego światła. W pochmurny dzień chmury rozpraszają światło słoneczne. Cienie są wtedy mniej wyraziste. Mgła i deszcz mogą jeszcze bardziej zmiękczyć i ochłodzić światło.

Pora roku również odgrywa rolę. Wszystko zależy od tego, w którym miejscu świata się znajdujemy, ale zasadniczo w zimie nachylenie ziemi sprawia, że słońce jest dalej, przez co kąt padania światła jest bardziej ostry. Zatem mimo że dni są krótsze, efektywnie mamy dostęp do większej ilości światła kierunkowego. Z drugiej strony latem słońce osiąga wyższe apogeum na niebie, więc w godzinach około południowych światło pada bardziej pionowo i jest mniej atrakcyjne w kontekście fotografowania.

„Zimą, kiedy filmujemy lub fotografujemy śnieg albo zachmurzone niebo, często nieco trudniej dobrać odpowiednie ustawienie” – wyjaśnia Sebastien Devaud, ambasador firmy Canon. „Lepiej wybrać trochę większą ekspozycję niż to, co sugeruje automatyka. Dzięki temu śnieg i niebo wyjdą białe, a nie szare. Można też wybrać tryb czarno-biały. To zawsze podkreśla dramaturgię tej pory roku. Z kolei mgła, woda czy nisko zawieszone chmury dobrze nadają się do budowania szczególnego nastroju zimowych ujęć”.

W większości pomieszczeń prawdopodobnie znajdują się obszary z pięknym naturalnym światłem, które można uchwycić. Okno to źródło miękkiego oświetlenia zbliżonego do światła ze studyjnego softboxu. Jeśli więc fotografujesz ludzi w pomieszczeniu, poproś ich o przybliżenie się do okna i wyłącz sztuczne oświetlenie.

Możesz również użyć odbłyśnika, aby odbić światło z zewnątrz w kierunku obiektu. Odbłyśnikiem może być coś tak prostego jak duża biała kartka lub folia aluminiowa. Odbłyśnik zapewni łagodne, naturalne światło, które można skierować pod takim samym kątem jak w przypadku używania lampy błyskowej.

Jakość światła ma duży wpływ na portrety plenerowe. Jasne światło słoneczne może być raczej niekorzystne dla twarzy, ponieważ tworzy ostre cienie i powoduje, że fotografowane osoby mrużą oczy. Pochmurne warunki są idealne, ponieważ miękkie światło zmniejsza kontrast.

Jeśli świeci słońce, a nie możesz czekać na zachmurzenie, możesz zrobić zdjęcia portretowe w cieniu drzewa lub budynku, ponieważ światło tam jest bardziej miękkie i korzystne dla twarzy. Możesz też spróbować kontrolować światło za pomocą odbłyśnika, cieniując obiekt, odbijając światło w stronę cieni lub używając panelu dyfuzyjnego. Idealnym rozwiązaniem jest wydajna i niedroga blenda 5 w 1. Przy doborze koloru blendy trzeba uwzględnić kolor skóry obiektu.

Gdy słońce zachodzi za horyzont, pozostałe naturalne światło przybiera chłodne niebieskie odcienie zmierzchu. Może to być świetny moment na zrobienie zdjęć. Poziom oświetlenia jest tak niski, że potrzebny jest aparat skutecznie radzący sobie w słabym świetle. Aparaty z większymi matrycami są w stanie zebrać więcej słabnącego naturalnego światła, zwłaszcza w połączeniu z obiektywem o szerokiej maksymalnej przysłonie.

O zmierzchu może być konieczne wydłużenie czasu naświetlania, aby do matrycy aparatu mogło dotrzeć więcej światła. Aparaty bezlusterkowe z systemu EOS R firmy Canon mają przełomową technologię IBIS, dzięki której aparat można trzymać w rękach nawet przy czasie naświetlania wynoszącym sekundę lub dłużej – bez obaw o to, że drgania aparatu zniszczą ujęcie.

Jeśli potrafisz dobierać przysłonę i czas naświetlania, to jednym z najlepszych trybów ekspozycji do fotografowania w naturalnym świetle jest tryb ręczny (M) z automatyczną czułością ISO. W ten sposób aparat pracuje z optymalną czułością ISO w odniesieniu do światła zastanego. Dobre wyjściowe ustawienie ekspozycji w świetle dziennym to: czas naświetlania 1/200 s, przysłona f/8 i automatyczna czułość ISO. Wieczorem, gdy poziom światła jest niższy, otwórz przysłonę minimum do poziomu f/2,8, aby utrzymać niski poziom czułości ISO i zrobić wyraźniejsze zdjęcia z mniejszą ilością szumów. W tym przypadku nieoceniony okazuje się obiektyw z szybką maksymalną przysłoną, np. Canon RF 50mm F1.8 STM.

Słabe oświetlenie często zmusza do fotografowania z wysoką czułością ISO, a to może prowadzić do zwiększenia ilości szumu na zdjęciu. Autofokus również może stanowić większe wyzwanie. Jednak w przypadku korzystania z aparatu o dobrych parametrach pracy w słabym świetle, takiego jak Canon EOS R6 lub EOS R7, można rejestrować czysty obraz przy wysokich czułościach ISO, takich jak 3200, a nawet większych. Ponadto najlepszy w tej klasie urządzeń autofokus działa w niemal całkowitej ciemności

Oprócz jakości naturalnego światła trzeba również uwzględnić jego barwę. Może się ona zmieniać w ciągu dnia. Rano jest dość ciepła. W południe jest chłodniejsza, a wieczorem znów robi się ciepła. Mierzymy ją w stopniach Kelvina, a zmiana może wahać się w zakresie od 2000 K o świcie do 7000 K w pełnym świetle dziennym.

Kolory mogą być również chłodniejsze, gdy znajdujemy się w cieniu lub pod osłoną chmur. W związku z tym należy ustawić balans bieli tak, aby pasował do warunków. Używamy do tego jednego z zaprogramowanych trybów. Jeśli masz wątpliwości, fotografuj w formacie RAW, ponieważ możesz później wybrać dowolny balans bieli podczas edycji zdjęć w oprogramowaniu do obróbki i edycji obrazów RAW, takim jak darmowy program Digital Photo Professional firmy Canon.

Ustawienie aparatu na stabilnym podłożu lub na statywie umożliwia fotografowanie scen o zmierzchu, a nawet przy świetle księżyca. Można używać wtedy bardzo długiego czasu naświetlenia, wynoszącego nawet kilkanaście. W przypadku sparowania aparatu z aplikacją Canon Camera Connect możesz użyć telefonu do wyzwalania migawki, uruchamiania i zatrzymywania ekspozycji w trybie Bulb oraz zdalnego fotografowania. Jest to przydatna funkcja, jeśli aparat znajduje się w pozycji, w której trudno spojrzeć na ekran LCD, lub w przypadku ujęć, w których nawet najmniejszy ruch aparatu spowodowałby rozmycie obrazu lub zepsułby efekt.

Różne właściwości naturalnego światła mogą pasować do określonych obiektów. Na przykład subtelne światło z okna może być idealne do nastrojowych, stonowanych portretów. Z kolei bezpośrednie światło słoneczne jest idealne do pokazania żywych kolorów i faktur, takich jak futro czy pióra w fotografii przyrodniczej. Długie cienie mogą świetnie sprawdzić się w przypadku scen architektonicznych i ulicznych, podczas gdy oświetlenie zachodzącego słońca jest idealne do uchwycenia sylwetek na tle pełnego kolorów nieba.

Można również wykorzystać dostępne sztuczne światło, takie jak latarnie uliczne, lampki biurkowe czy blask z ogniska lub paleniska.

Światło jest dostępne w wielu różnych postaciach, więc zawsze, gdy wychodzisz z aparatem, zadawaj sobie pytanie: „Czy światło jest twarde czy miękkie, mocne czy słabe, ciepłe czy chłodne, pada z góry czy z boku?”. Zapoznaj się z podstawowymi zasadami dotyczącymi oświetlenia, aby robić atrakcyjne zdjęcia w każdych warunkach.



Autor: James Paterson