Wskazówki dotyczące lepszego fotografowania pejzaży morskich

Nie bez powodu fotografowanie wybrzeża jest tak popularnym rodzajem fotografii krajobrazowej. Dzięki uderzającemu kontrastowi brzegu i morza, kształtom tworzonym przez światło odbijające się od wody i często spektakularnym zmianom warunków pogodowych pejzaże morskie są szczególnie atrakcyjne.

Włoski fotograf i nauczyciel fotografii Erik Colombo uwielbia fotografować morskie pejzaże. Opisuje siebie jako „kompleksowego fotografa”, który pracował w każdym gatunku fotografii, od ślubów po modę i komercyjne wideo, ale jego wielką pasją jest fotografia krajobrazowa i przyrodnicza. Wiele podróżował, aby fotografować „najdziksze i najbardziej kultowe krajobrazy naszej pięknej planety, od gór po oceany, od lodowców po wulkany”. Poświęca również wiele czasu na dzielenie się swoimi umiejętnościami i spostrzeżeniami podczas kursów, warsztatów terenowych i wycieczek fotograficznych.

Rozmawiamy z Erikiem, aby uzyskać jego wskazówki dotyczące skutecznego fotografowania pejzaży morskich. Przedstawiamy też najlepsze aparaty i obiektywy Canon do fotografowania plaż i przybrzeżnych krajobrazów.

„Kompozycja jest najważniejszą rzeczą w fotografii, a szczególnie w morskich pejzażach” – mówi Erik. Radzi spędzić trochę czasu w danym miejscu przed zrobieniem jakichkolwiek zdjęć. „Poznawanie okolicy bez aparatu bardzo pomaga” – mówi. „Aparat wyjmuję z plecaka dopiero po spędzeniu 20–30 minut na poznawaniu danego miejsca”.

Otwarte morze może być hipnotyzujące w prawdziwym życiu, ale nieruchome zdjęcie nie uchwyci jego dynamiki. Poszukaj cech wybrzeża morskiego, aby stworzyć kompozycje z klasycznymi elementami, takimi jak punkty zainteresowania widziane z różnych odległości, asymetryczne kadrowanie i linie wiodące. „Skały to idealne obiekty do tworzenia dynamicznej kompozycji” – mówi Erik – „a kwiaty mogą stworzyć duży kontrast ciepłych kolorów do zimnych kolorów morza”.

W pejzażach morskich równy horyzont może zdecydować o efekcie zdjęcia. Wiele aparatów ma elektroniczną poziomicę, którą można nakładać na obraz w wizjerze lub na tylnym ekranie, aby dbać o wypoziomowanie horyzontu. W aparacie EOS R7 wprowadzono funkcję automatycznego poziomowania, która wykorzystuje stabilizator obrazu w korpusie (IBIS) w celu wypoziomowania lekko przechylonego horyzontu, aby zapewnić doskonałe zdjęcia.

Erik radzi, aby niezależnie od używanego aparatu włączyć też funkcję siatki, która ułatwi poziomowanie ujęć, tworzenie klasycznych kompozycji, takich jak reguła trójpodziału, i wyrównywanie ukośnych elementów obrazu.

W dzisiejszych czasach fotografowanie w pionie jest równie ważne jak fotografowanie w poziomie, nawet w przypadku krajobrazów. Tworzenie obrazów, które dobrze sprawdzają się na różnych platformach mediów społecznościowych, jest kluczową częścią pracy wielu fotografów, ale jest to także okazja do wyboru interesujących szczegółów, które mogą nie być tak oczywiste na ujęciach poziomych.

„Uwielbiam kompozycje pionowe” – mówi Erik. „Są bardziej interesujące i mniej chaotyczne niż kompozycje poziome. W przypadku takich ujęć poszukiwanie dobrego pierwszego planu w zbliżeniu ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia ciekawego i unikatowego zdjęcia”.

Ta sama scena może wyglądać zupełnie inaczej, ponieważ intensywność, kierunek i kolor światła zmieniają się w ciągu dnia. Nie ma czegoś takiego jak „właściwy moment”, ale wczesny poranek i późny wieczór („złota godzina”) oraz okres poprzedzający tę pierwszą porę i następujący po tej drugiej porze („błękitna godzina”) umożliwiają uzyskanie ciekawszych kolorów niż wtedy, gdy słońce jest w zenicie.

Jeśli fotografujesz wcześnie rano lub późno w ciągu dnia, możesz uchwycić bardzo efektowne krajobrazy morskie z sylwetkami ludzi, drzew i innych elementów krajobrazu lub sztucznych konstrukcji. Aby jednak uzyskać największy zakres szczegółów i większą elastyczność twórczą, możesz zastosować takie samo podejście, jak w przypadku innych fotografii przy słabym oświetleniu – użyj szerokiej przysłony (niskiej liczby f), aby wpuścić jak najwięcej światła, zwiększ ustawienie ISO i wybierz aparat zaprojektowany z myślą o skutecznej pracy w słabym świetle, np. model z serii EOS R firmy Canon.

Wyzwaniem są jednak często bardzo jasne warunki, na przykład blask słońca w zenicie, a nie słabe oświetlenie. W tym celu model EOS R50 i inne aparaty Canon mają takie funkcje jak inteligentny tryb ujęć i tryby HDR (High Dynamic Range), które idealnie nadają się do fotografowania w warunkach wysokiego kontrastu z jasnymi odbiciami światła, które często występują na plaży.

Jeśli nie możesz uniknąć fotografowania w jasnym świetle w środku dnia, Erik zaleca użycie filtra szarego (ND), aby zmniejszyć ilość światła wpadającego do aparatu. Sam lubi korzystać z mocnego 10-stopniowego filtra ND1000. „Pozwala to zmniejszyć ilość światła i fotografować z długą ekspozycją w celu uzyskania efektu rozmycia ruchu fal morskich” – mówi.

Erik lubi tę technikę, ponieważ stworzenie wrażenia ruchu w pejzażu morskim może zwiększyć atrakcyjność ujęcia, które w przeciwnym razie byłoby co najwyżej przeciętne. Dwa kluczowe obszary, na których należy się skupić, to morze i niebo. Poruszają się one stosunkowo wolno. Uchwycenie wrażenia ich ruchu (zamiast unieruchomienia kadru) wymaga długiego czasu naświetlania i podparcia aparatu, zazwyczaj na statywie.

Ustawienie niskiej czułości ISO i małej przysłony (duża liczba f) umożliwia wydłużenie czasu naświetlania. Aby zapobiec drganiom aparatu podczas naciskania spustu migawki, można zdalnie sterować aparatem za pomocą aplikacji Canon Camera Connect. Spróbuj zrobić zdjęcie z długą ekspozycją wynoszącą co najmniej 10 sekund, aby zobaczyć, jak poruszające się chmury i woda płynąca po plaży rozmywają się w jedwabiście gładką warstwę koloru. Możesz też bardzo mocno skrócić czas naświetlania, aby uchwycić pojedyncze krople rozbijających się fal.

Erik często chce, aby określona część sceny była ostra, a reszta bardziej rozmyta (mała głębia ostrości). W takich sytuacjach korzysta z ręcznego ustawiania ostrości i przydatnej funkcji bezlusterkowców Canon – uwydatniania wyostrzonych krawędzi w trybie ręcznej regulacji ostrości. Jest to szczególnie przydatne, gdy poziom oświetlenia jest niższy lub warunki są zamglone, co utrudnia ustawienie ostrości.

„Chociaż autofokus jest bardzo przydatny, w przypadku trudnych warunków pogodowych wzmacnianie krawędzi bardzo pomaga”. Po włączeniu funkcji wzmocnienia krawędzi można bez obaw ustawić ostrość ręcznie, ponieważ ekran lub wizjer aparatu podświetli dokładnie to, co jest wyostrzone, nakładając jasny kolor na ostre części sceny (podświetlone obszary zmieniają się podczas regulacji ostrości).

Z kolei w fotografii krajobrazowej czasami chcemy wyostrzyć jak największą część ujęcia – od pierwszego planu do tła. Doskonałą techniką do tego celu jest ogniskowanie na odległość hiperfokalną. Odległość hiperfokalna różni się w zależności od używanego obiektywu, przysłony i ogniskowej, więc najłatwiejszym sposobem sprawdzenia, gdzie należy ustawić ostrość, jest skorzystanie z kalkulatora głębi ostrości i odległości hiperfokalnej w bezpłatnej aplikacji Photo Companion firmy Canon. Jeśli nie masz czasu na obliczenia, to z grubsza można przyjąć, że ostrość powinna być ustawiona mniej więcej w jednej trzeciej głębokości ujęcia.

Pogoda może przełożyć się na zwiększenie atrakcyjności morskiego pejzażu, np. dzięki gładkim, delikatnym, złocistym chmurom lub ich ciemnym, burzowym odpowiednikom. Wykształcenie w sobie umiejętności dostrzegania ciekawych schematów pogody i wykorzystywania ich w fotografii może się bardzo przydać. „Zawsze powtarzam moim uczniom, że nie ma złych warunków pogodowych, są tylko źli fotografowie” – mówi Erik. „Piękno fotografii krajobrazowej polega na nieprzewidywalności natury.

„Podczas moich podróży dookoła świata najlepsze warunki pogodowe zawsze znajdowałem po ulewie”.

Fotografowanie w niespodziewanej ulewie? To szansa, a nie problem. Erik sugeruje, aby „podczas sztormu fotografować fale przy użyciu obiektywu zmiennoogniskowego i z czasem naświetlania około 1/1000 s. Pozwoli to uchwycić krople fal. Z kolei długi czas naświetlania wynoszący około 10 sekund pozwoli stworzyć abstrakcyjny obraz”.

Aby zminimalizować ciężar sprzętu, Erik często zabiera ze sobą tylko jeden aparat – pełnoklatkowy aparat systemu EOS R z szerokokątnym obiektywem zmiennoogniskowym RF.

W przypadku zdjęć ultraszerokokątnych, które doskonale sprawdzają się w przypadku pejzaży morskich, aparat pełnoklatkowy, taki jak EOS R8, z obiektywem RF 15-30mm F4.5-6.3 IS STM stanowi doskonałe rozwiązanie do uwieczniania panoramicznych widoków – a całość tworzy mały, poręczny w podróży zestaw. Model EOS R8 może też rejestrować szybkie serie zdjęć (do 40 kl./s), dzięki czemu może uchwycić moment, w którym fala rozbija się o skały.

Bardziej przystępna cenowo alternatywa, czyli aparat EOS R50 (24,2 megapiksela) w połączeniu z obiektywem RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM lub RF-S 55-210mm F5-7.1 IS STM to jeszcze lżejszy i mobilny, ale bardzo elastyczny zestaw, który sprawdza się podczas całodziennej wyprawy nad morze.

Obiektywy te obsługują szeroki, uniwersalny zakres ogniskowej. Jeśli potrzebujesz superteleobiektywu, doskonałym wyborem jest model RF 100-400mm F5.6-8 IS USM w połączeniu z aparatem pełnoklatkowym. Użycie tego obiektywu z aparatem mającym matrycę APS-C zapewnia jeszcze większy zasięg.

Jeśli ktoś ma obiektywy EF i chcesz z nich korzystać w aparatach z systemu EOS R, może użyć adaptera mocowania EF-EOS R z uchwytem filtra wsuwanego. Umożliwia on nie tylko pracę z obiektywami EF i EF-S bez utraty jakości i zakresu funkcji, ale także stosowanie filtrów wsuwanych. Jest on dostępny z filtrem V-ND lub okrągłym filtrem polaryzacyjnym, które są nieocenione w przypadku jasnych odblasków nad morzem.

Wybrzeże to nie tylko miejsce do zabawy z przyjaciółmi i rodziną, ale także okazja do robienia wspaniałych zdjęć krajobrazowych niezależnie od pogody.


Autorzy: Astrid Pitman i Sarah Bakkland