Fotografia poklatkowa to kreatywna technika, która pozwala odkryć ukryty świat w ruchu. Może ona przynieść zaskakujące i satysfakcjonujące rezultaty. Zdjęcia poklatkowe nadają się na epickie produkcje – od przyspieszania chmur burzowych rozpościerających się na widnokręgu po rejestrowanie powolnego marszu gwiazd po nocnym niebie – ale jest to technika równie efektowna w przypadku małych obiektów bliżej domu.
Aby pokazać, że nie trzeba daleko wyjeżdżać, żeby pobudzić kreatywność, rzuciliśmy wyzwanie dwóm fotografom pracującym w technice zdjęć poklatkowych – mieli sfotografowali coś pięknego w obrębie własnego domu.
Projekty fotografii poklatkowej dla początkujących
Ćwiczenia w domu
Alex Nail jest nagradzanym fotografem krajobrazowym i twórcą filmów poklatkowych z Wielkiej Brytanii. Pasjonuje się ożywianiem krajobrazu i oprócz tworzenia własnego, imponującego portfolio projektów poklatkowych wykorzystuje tę technikę zawodowo przy zleceniach od wielu organizacji, w tym British Tourist Authority.
Chociaż Alexa zwykle można spotkać z obiektywem w europejskich pasmach górskich, mówi, że przebywanie bliżej domu to świetny sposób, aby zapoznać się z techniką poklatkową. Sfotografował przejście dnia w noc w technice poklatkowej przez jedno z okien swojego domu, aby pokazać, jakie to może być łatwe.
„Dom to idealne miejsce do nauki techniki poklatkowej, ponieważ jest to miejsce wygodne i pozwalające zachować kontrolę” – wyjaśnia Alex. „W plenerze technika poklatkowa staje się nieco trudniejsza – przy silnym wietrze, deszczu czy nieoczekiwanych zmianach oświetlenia. Jednak można łatwo rozwinąć swoje umiejętności w tym zakresie we własnym domu. Nawet po ośmiu latach filmowania poklatkowego wciąż testuję rzeczy w pomieszczeniach.
„Oczywiście filmowanie w pomieszczeniach również stanowi wyzwanie. Dom to ogólnie dość statyczne miejsce, więc fotograf musi przemyśleć to, w jaki sposób może wprowadzić do ujęcia zmianę lub ruch. Nawet jeśli nie mieszkasz w domu na pokaz (ja na pewno w takim nie mieszkam), to nie przeszkadza w uchwyceniu ruchu codziennego życia lub skupieniu się na mniejszych szczegółach. Jeśli działasz o wschodzie lub zachodzie słońca, zastanów się nad tym, jak zmieni się (jeśli w ogóle) sztuczne oświetlenie w pomieszczeniu w porównaniu do istotnych zmian w plenerze”.
Alex sugeruje wykorzystanie nieruchomych przedmiotów jako kontrastu dla ruchu, który chcemy uchwycić. „Można na przykład skontrastować statyczną naturę ramy okiennej i ornamentów z przypadkowymi ruchami drzew na wietrze lub chmurami pędzącymi przez horyzont. Statyczne elementy pomagają skupić uwagę widza na ruchu w ujęciu”.
Rejestrowanie ruchu zwierząt
Po ukończeniu Central Saint Martins College of Art and Design w Londynie urodzona w Szkocji Camilla Rutherford uciekła od miejskiego życia, aby fotografować i filmować przedstawicieli sportów ekstremalnych „podążających za śniegiem wokół globu”. Osiedliła się w Wanaka w Nowej Zelandii, gdzie wraz z rodziną mieszka na farmie nowozelandzkich merynosów.
Film poklatkowy Camilli pokazuje przepływ stada owiec na jej farmie. Przeciwstawienie tempa szybkiego rytmu żywiących się zwierząt z powolnym kołysaniem się chmur dodaje wizualnego kontrastu, a jakość światła i spektakularne tło nadają tej zwyczajnej scenie kinematograficzny charakter.
Możesz nie mieć dostępu do takiego rodzaju surowego piękna, ale omawiana technika sprawdzi się równie dobrze w przypadku rejestrowania ruchu domowych zwierząt, jak i ptaków przylatujących do ogrodowego karmnika. Zamocuj aparat na statywie, ustaw długi interwał poklatkowy i zarejestruj ruch zwierząt, który na co dzień umyka Twojej uwadze.
Tworzenie własnego filmu poklatkowego
Widzisz, jak efektowne może być filmowanie poklatkowe na małą skalę. Nie potrzebujesz też do tego zaawansowanego aparatu ani specjalistycznego obiektywu. Jeśli masz dużo czasu i cierpliwości, możesz zrobić serię zdjęć zapisywanych w regularnych odstępach czasu, a następnie połączyć je w oprogramowaniu do edycji wideo, aby stworzyć gotowy film poklatkowy.
Wiele aparatów Canon EOS ułatwia pracę dzięki wbudowanemu samowyzwalaczowi interwałowemu, który automatyzuje cały proces. Korzystając z niego, możesz określić, ile zdjęć chcesz zrobić i jak długi ma być odstęp czasu między nimi – w sekundach, minutach lub godzinach. Aparat będzie rejestrował sekwencję zdjęć w ustawionych odstępach czasu aż do wykonania określonej liczby zdjęć. Zdjęcia te można następnie wykorzystać do stworzenia filmu poklatkowego w odpowiednim oprogramowaniu. Ponadto można używać pojedynczych zdjęć z myślą o innych kreatywnych zastosowaniach.
Niektóre aparaty EOS mają funkcję tworzenia filmu poklatkowego, co dodatkowo ułatwia pracę. Automatyzuje ona całą procedurę – łączy zdjęcia w aparacie i zapisuje gotowy film poklatkowy na karcie pamięci, dzięki czemu można go od razu obejrzeć i udostępnić.
Jedną z tych funkcji – a czasem nawet obie – można znaleźć w wielu aparatach EOS. Modele EOS 250D i EOS RP to dwa przyjazne dla początkujących aparaty, które pozwalają odkrywać kreatywny świat filmów poklatkowych w domu. W naszym otoczeniu występuje nieograniczona liczba obiektów – od kwitnących i więdnących kwiatów po topiące się lody i światło słoneczne przemieszczające się w salonie – które można przekształcić w niesamowite filmy poklatkowe.
Wskazówki dotyczące techniki poklatkowej
Po wybraniu odpowiedniego obiektu do filmu poklatkowego czas na ustawienie aparatu. Zalecany jest tutaj statyw, aby wszystkie nieruchome elementy sceny były ostre w końcowej sekwencji.
Problemem podczas nagrywania bardzo długich sekwencji poklatkowych może być żywotność akumulatora, dlatego upewnij się, że zaczynasz z całkowicie naładowanym akumulatorem. Aby zminimalizować zużycie energii, w niektórych aparatach tylny wyświetlacz zostanie domyślnie wyłączony. Można go wyłączyć samodzielnie na ekranie ustawień filmu poklatkowego. W przypadku bardzo długich sekwencji lepiej jest przymocować do aparatu uchwyt zasilający i dodatkowy akumulator lub użyć opcjonalnego zasilacza, aby zapewnić stałe zasilanie.
Jeśli chodzi o oświetlenie w pomieszczeniu, często lepiej jest użyć światła sztucznego niż naturalnego, aby uzyskać bardziej spójne rezultaty. Światło dzienne może zmieniać intensywność i temperaturę barwową w okresie potrzebnym do zarejestrowania filmu poklatkowego. Chociaż zmiana ta może być niezauważalna dla oka podczas robienia zdjęć, spowoduje zauważalne migotanie na skończonym filmie. Do małych obiektów świetnie nadaje się lampa biurkowa, szczególnie gdy światło zostanie złagodzone arkuszem materiału rozpraszającego.
Funkcje samowyzwalacza interwałowego lub filmu poklatkowego można włączyć w czerwonym menu fotografowania aparatu EOS, który zapewnia jedną z tych funkcji. Niektóre aparaty udostępniają obie opcje, ale aby uzyskać dostęp do filmu poklatkowego, trzeba przełączyć aparat w tryb wideo – jak to pokazano tutaj w przypadku modelu EOS 250D.
W niektórych aparatach EOS można skorzystać z gotowych konfiguracji ujęć w menu filmu poklatkowego. Są one zoptymalizowane pod kątem różnych typów obiektów, takich jak chodzący ludzie czy wolno poruszające się chmury. Aby jednak mieć pełną kontrolę nad ustawieniami trybu poklatkowego, wybierz opcję ustawień własnych. Można tam określić interwał między zdjęciami oraz całkowitą liczbę zdjęć, które złożą się na kompletny film poklatkowy. Opcje te określają czas wymagany do zarejestrowania zdjęć i czas trwania ukończonego filmu poklatkowego, a zmiany będą uwzględniane na ekranie podczas dostosowywania parametrów.
Wybierz interwał w zależności od prędkości ruchu, który chcesz uchwycić. Jeśli akcja dzieje się w krótkim czasie, kiedy na przykład rodzina gra w grę lub przygotowuje posiłek, może być konieczne ustawienie jedynie krótkiego, kilkusekundowego interwału, aby stworzyć płynną sekwencję. Kiedy tempo ruchu jest wolniejsze, jak w przypadku wschodzącego i zachodzącego słońca czy księżyca, możesz wybrać dłuższy interwał. Zmiana interwału spowoduje wydłużenie lub skrócenie czasu nagrywania.
Liczba wykonanych zdjęć wyznaczy długość odtwarzania filmu poklatkowy, zgodnie z liczbą klatek na sekundę. Jeśli na przykład robisz film poklatkowy w jakości 4K z prędkością 25 klatek na sekundę, każda sekunda filmu będzie wymagała wykonania 25 zdjęć. Oznacza to, że trzeba zrobić 500 zdjęć, aby stworzyć 20-sekundowy film poklatkowy. Zmiana liczby zdjęć wpłynie zarówno na czas nagrywania, jak i czas odtwarzania, a ponadto wpłynie na ilość miejsca potrzebnego na karcie pamięci.
Tryb filmu poklatkowego obejmuje dodatkowe opcje sterowania, takie jak emitowanie sygnału dźwiękowego po każdym wykonanym zdjęciu. Jest to przydatne, gdy aparat znajduje się w innym pomieszczeniu. Dźwięk zasygnalizuje zakończenie zapisu sekwencji.
Dobrym pomysłem jest ręczne ustawienie jak największej liczby parametrów rejestracji, tak aby film poklatkowy miał spójny wygląd od początku do końca. Jeśli na przykład pozostawisz opcje stylu obrazów i balansu bieli w trybie automatycznym, aparat może dostosowywać ustawienia w przypadku niektórych zdjęć.
Nagrywanie filmu poklatkowego to świetna zabawa w każdym miejscu. Zanim przejdziesz do bardziej wymagających obiektów, warto najpierw opanować podstawy – podobnie jak w przypadku wszystkich projektów fotograficznych. Możesz chwycić aparat i zacząć rejestrować ruch za oknem. Możesz też ustawić statyw w kuchni podczas następnego gotowania i nagrać przebieg pracy. Największą zaletą techniki filmu poklatkowego jest to, że jest łatwa do przyswojenia, a jej opanowanie przynosi satysfakcję. Zaczniesz patrzeć na codzienne przedmioty w nowy, kreatywny sposób.
Autor: Marcus Hawkins