FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA

Jak robić spektakularne zdjęcia przyrodnicze aparatem Canon

Dziesięć innowacyjnych wskazówek i technik umożliwiających przejście na wyższy poziom zaawansowania w kontekście fotografii przyrodniczej.
Ruda wiewiórka patrzy w stronę aparatu, biegnąc po zasuszonych liściach i płatkach kwiatów.

Nieprzewidywalne zwierzęta, które poruszają się szybko, rzadko i nieregularnie, są jednymi z najtrudniejszych obiektów do fotografowania.

Jednak odpowiednia wiedza ułatwi robienie zdjęć, które będą powodem do dumy. Solidne przygotowania, znalezienie właściwej pozycji, dobór odpowiedniego sprzętu (i umiejętność jego użycia) oraz spodziewanie się rzeczy nieoczekiwanych to – podobnie jak w przypadku fotografii sportowej – kluczowe kwestie w kontekście fotografowania dzikich zwierząt.

Oto 10 najważniejszych wskazówek dotyczących robienia wspaniałych zdjęć dzikiej przyrody.

1. Poznaj swój obiekt

Ryś iberyjski stoi na skale w Parku Narodowym Sierra de Andújar w Hiszpanii, spoglądając bezpośrednio na fotografa.

Warto wiedzieć, jak poruszają się, działają i zachowują dzikie zwierzęta. Ułatwia to ich fotografowanie. Zrobione aparatem Canon EOS R7 z obiektywem Canon EF 300mm f/2.8L IS II USM; 1/1600 s, f/2,8 i ISO 1250. © Dani Connor

Znajomość zachowań i środowiska zwierzęcia, które fotografujesz, jest niezwykle ważna i pozwala oszczędzić wiele godzin pracy w plenerze. Wiedza na temat pory dnia i roku, w której dany gatunek jest aktywny, ułatwia zaplanowanie sesji fotograficznej. Wspaniałe zdjęcia dzikich zwierząt rzadko udaje się zrobić bez odpowiedniej wiedzy i dobrej organizacji pracy.

2. Praktyka czyni mistrza

Łabędź z rozpostartymi skrzydłami odrywa się od wody.

Fotografowanie dzikiej przyrody wymaga cierpliwości i wprawy, ale oczekiwanie na idealny moment może przynieść niesamowite rezultaty. Zrobione aparatem Canon EOS R5 z obiektywem Canon RF 600mm F4L IS USM, 1/1600 s, f/4 i ISO 800.

Możesz znaleźć się w odpowiednim miejscu o odpowiedniej porze, ale jeśli nie będziesz w stanie uchwycić tego, co widzisz, cały wysiłek pójdzie na marne. Fotografowanie wydarzeń rozgrywających się w ułamkach sekund wymaga ćwiczeń. Aby skutecznie fotografować płochliwe zwierzęta, trzeba najpierw poeksperymentować i wypracować odpowiedni sposób działania.

Warto rozstawić karmniki w ogrodzie i fotografować ptaki przez okno lub z tymczasowej kryjówki, używając obiektywu zmiennoogniskowego o zasięgu teleobiektywu, np. modelu Canon RF 24-240mm F4-6.3 IS USM lub Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM. Obiektyw zmiennoogniskowy umożliwia wybranie ogniskowej, np. 400 mm w obiektywie RF 100-400mm F5.6-8 IS USM, dzięki czemu można przybliżać nawet najmniejsze obiekty bez zakłócania ich spokoju.

Możesz też lepiej poznać zachowania zwierząt podczas wyprawy z aparatem do pobliskiego parku lub azylu dla zwierząt. Im częściej będziesz ćwiczyć spostrzegawczość i szybkie reagowanie na zachowania zwierząt, tym lepiej poradzisz sobie w kontakcie z dziką przyrodą.

3. Bądź bliżej

Zbliżenie na czerwone oko ptaka o brązowym upierzeniu siedzącego na gałęzi.

Zasadniczo najlepiej jest skupić się na oczach zwierzęcia, ponieważ jest to coś, co w naturalny sposób przyciąga wzrok oglądających. Zrobione aparatem Canon EOS R7 z obiektywami Canon EF 300mm f/2.8L IS II USM i konwerterem Canon Extender EF 1.4x III po założeniu adaptera mocowania z pierścieniem sterowania Canon EF-EOS R; 1/400 s, f/4 i ISO 320. © Dani Connor

Większość doskonałych zdjęć przyrodniczych przedstawia przybliżenie akcji. Kiedy człowiek podchodzi zbyt blisko, dzikie zwierzęta zazwyczaj zmieniają swoje zachowanie lub się płoszą. Użycie obiektywu z dużą ogniskową jest niezbędne do uchwycenia szczegółów akcji. Wykadrowanie ostatecznego zdjęcia zapewni jeszcze większe przybliżenie.

System AF z funkcją śledzenia zwierząt dostępny zarówno w modelu Canon EOS R7, jak i pełnoklatkowym aparacie Canon EOS R6 rozpoznaje psy, koty i ptaki, wykrywając ich korpus, pysk lub dziób albo oczy, dzięki czemu można robić wyraźne zdjęcia zwierząt w ruchu.

4. Wybierz odpowiedni obiektyw

Ruda wiewiórka siedzi na wysoko zawieszonej gałęzi drzewa.

Długi teleobiektyw jest niezbędny do fotografowania dzikiej przyrody, ponieważ fotograf musi pracować w oddaleniu od obiektów. Zrobione aparatem Canon EOS R5 z obiektywem Canon EF 70-200mm f/2.8L IS III USM, 200 mm, 1/320 s, f/4 i ISO 5000. © Robert Marc Lehmann

Jeśli chodzi o obiektywy, warto podejmować przemyślane decyzje. Obiektyw RF 100-400mm F5.6-8 IS USM ma szeroki zakres zoomu, dzięki czemu jest uniwersalnym rozwiązaniem. Aby uzyskać zasięg superteleobiektywu w pełnoklatkowym aparacie bezlusterkowym, np. Canon EOS RP, można skorzystać z obiektywów stałoogniskowych Canon RF 600mm F11 IS STM i RF 800mm F11 IS STM.

Jeśli masz aparat z matrycą APS-C, taki jak Canon EOS R7, a chcesz zacząć od mniejszego rozmiaru i niższego budżetu, rozważ obiektyw RF-S 18-150MM F3.5-6.3 IS STM.

Ponieważ matryca APS-C jest mniejsza od matrycy pełnoklatkowej, aparat nie rejestruje zakresu obrazu, który ten sam obiektyw mógłby zapewnić w przypadku aparatu pełnoklatkowego – współczynnik kadrowania wynosi około 1,6, co skutkuje powiększeniem ujęcia, a obiekt jest o wiele większy w kadrze. Na przykład można sparować obiektyw RF 100-400mm F5.6-8 IS USM z aparatem Canon EOS R7 i korzystać z „efektywnej ogniskowej” w zakresie 160–640 mm.

Aby określić efektywną ogniskową obiektywu w aparacie, skorzystaj z bezpłatnej aplikacji Canon Photo Companion zawierającej kalkulator efektywnej ogniskowej.

5. Unieruchom sprzęt

Lisek stojący na pokrytym mchem pagórku.

W przypadku fotografowania dzikiej przyrody często nie mamy czasu na ustawienie statywu. Z pomocą przychodzi stabilizator obrazu. Dzięki niemu zdjęcia z ręki są zawsze ostre – nawet w przypadku używania długich teleobiektywów i makroobiektywów.

Drgania aparatu skutkują niewyraźnymi zdjęciami, gdy korzystamy z teleobiektywów.

Zdecydowana większość teleobiektywów firmy Canon ma bardzo skuteczny optyczny stabilizator obrazu, która przeciwdziała temu zjawisku – umożliwia to korzystanie z dłuższego czasu naświetlania – zazwyczaj od 3 do 5 jednostek. Może to mieć ogromne znaczenie w przypadku fotografowania dzikiej przyrody z ręki, gdy nie możemy użyć krótkiego czasu naświetlania ze względu na brak bezpośredniego światła słonecznego. 5-stopniowy stabilizator obrazu w obiektywie Canon RF 600mm F11 IS STM powinien umożliwiać robienie wyraźnych zdjęć z czasem naświetlania wynoszącym 1/20 s (zamiast 1/640 s).

Stabilizatora obrazu warto używać w przypadku makrofotografii i stosowania teleobiektywu – zwłaszcza wtedy, gdy trzymamy aparat w ręce. Jeśli aparat jest na statywie, często warto wyłączyć stabilizator obrazu.

6. Zachowaj wyostrzenie

Drapieżny ptak szybujący po niebie.

Jeśli się dobrze ukryjesz i nie spłoszysz ptaków i innych płochliwych stworzeń, możesz poćwiczyć różne techniki fotografowania, aby udoskonalić swoje umiejętności. Zrobione aparatem Canon EOS R5 z obiektywem Canon RF 100-500mm F4.5-7.1L IS USM, 451 mm, 1/8000 s, f/6,3 i ISO 4000. © Robert Marc Lehmann

W przypadku zdjęć przyrodniczych bardzo ważne jest ustawienie ostrości we właściwym miejscu. Aparaty bezlusterkowe EOS R firmy Canon mają bardzo wydajny system Dual Pixel AF, który zapewnia szybki, oparty na detekcji fazy autofokus na samej matrycy i obejmuje większość kadru. Technologia Dual Pixel AF jest też dostępna w najnowszych lustrzankach cyfrowych EOS. Można z niej korzystać podczas fotografowania w trybie Live View.

Postaraj się ustawić ostrość na najważniejszej części obiektu, zazwyczaj na oczach. Modele Canon EOS R7EOS R6 mają tryb autofokusa z wykrywaniem oczu zwierząt, który automatycznie wyszukuje oczy w kadrze i blokuje na nich ostrość. Tryb AI Servo AF nieustannie śledzi dzikie zwierzęta w ruchu – nawet jeśli poruszają się bardzo szybko – aby zapewnić wyraźne zdjęcia. Spróbuj zrobić serię zdjęć w najszybszym trybie wyzwalania migawki aparatu, aby uchwycić najważniejszy moment.

7. Szybkość ma znaczenie

Zebra biegnie przez pole.

Aby dowiedzieć się więcej o ukazywaniu ruchu na zdjęciach, zapoznaj się z naszymi wskazówkami dotyczącymi fotografowania ruchu.

Właściwe ustawienie czasu naświetlania jest kluczowym elementem fotografowania dzikiej przyrody. Logicznym krokiem podczas fotografowania szybko poruszających się obiektów jest skrócenie czasu naświetlania. Czasami jednak warto ustawić dłuższy czas naświetlania, by uzyskać delikatne rozmycie, na przykład na końcówkach skrzydeł ptaka, podkreślając w ten sposób wrażenie ruchu.

W miarę doskonalenia umiejętności posługiwania się sprzętem można jeszcze bardziej skrócić czas naświetlania, nawet do 1/10 s, a nawet zastosować technikę panoramowania, która jeszcze potęguje wrażenie ruchu.

Reguła stanowi, że czas naświetlania powinien odpowiadać co najmniej odwrotności ogniskowej w kontekście matrycy pełnoklatkowej. W przypadku obiektywu 600 mm, takiego jak Canon RF 600mm F11 IS STM, czas naświetlania powinien wynosić co najmniej 1/600 s, gdy stabilizator obrazu jest wyłączony. W większości aparatów dostępne jest ustawienie 1/640 s.

8. Weź pod uwagę światło: wykorzystaj efekt podświetlenia

Jeleń stoi w długiej trawie.

„Złota godzina” to trafne określenie. Słońce jest nisko na niebie w ciągu pierwszej godziny po wschodzie słońca i ostatniej godziny przed zachodem słońca, dzięki czemu światło nadaje zdjęciom złotawy, ciepły charakter. Zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM, 373 mm, 1/1250 s, f/8 i ISO 1250. © Ben Hall

Możesz poprawić jakość zdjęć, wybierając odpowiednie warunki oświetlenia do fotografowania. Biorąc pod uwagę wzorce zachowań zwierząt, najlepiej fotografować je wczesnym rankiem lub późnym wieczorem – wtedy światło jest ciepłe i słabe, co pozwala uzyskać bogate kolory i głębokie cienie.

9. Regulacja głębi pola

Jeleń wystawia głowę spod paproci, których obraz jest rozmyty.

Nawet jeśli teleobiektyw nie ma jasnej przysłony, można użyć go do rozmycia tła, ponieważ duża ogniskowa sprawi, że głębia ostrości będzie się wydawać mała – nawet w przypadku użycia niezbyt dużego otworu przysłony. Jest to skutek zacieśniania perspektywy przez teleobiektyw, co przekłada się na rozmyte, nieostre tło w pobliżu obiektu. Zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM, 400 mm, 1/60 s, f/8 i ISO 1250. © Ben Hall

Ta wskazówka jest naprawdę ważna. W przypadku standardowej fotografii powszechne jest stosowanie trybu fotografowania z preselekcją przysłony (pozycja Av na pokrętle aparatu). Jeśli chodzi o makroobiektywy, to z uwagi na małe odległości robocze przysłona jest przymykana do f/16, f/22 lub do wyższej wartości w celu uzyskania maksymalnej głębi pola i zadbania o wyostrzenie całego zdjęcia.

Możesz poprawić swoje zdjęcia przyrodnicze, wykorzystując efekt bokeh, który sprawia, że obiekt staje się centralnym punktem obrazu. Jeśli jednak chcesz uchwycić dziką przyrodę w jej naturalnym środowisku, nie rozmywaj tła.

Dłuższa ogniskowa może spowodować silniejsze rozmycie tła. Z tego względu warto używać teleobiektywów zmiennoogniskowych w celu wyodrębniania obiektu i rozmywania tła. Jeśli chcesz, aby efekt bokeh był bardziej intensywny, cofnij się o kilka kroków i powiększ obraz (lub zmień obiektyw), aby uzyskać dłuższą ogniskową.

10. Ekstremalne zbliżenia

Brązowy skakun usiadł na gałęzi.

Makrofotografia żywych obiektów może być wyzwaniem, dlatego do wykonania naprawdę wybitnych zdjęć potrzebny jest odpowiedni sprzęt i mnóstwo cierpliwości. Zrobione aparatem Canon EOS 90D z obiektywem Canon EF-S 60mm f/2.8 Macro USM, 1/250 s, f/8 i ISO 500. © Pierre Anquet

Uwzględnienie scenerii i ukazanie obiektu w jego naturalnym środowisku może sprawić, że zdjęcia dzikiej przyrody będą zachwycające. Potrzebny jest do tego obiektyw szerokokątny. W przypadku mniejszych obiektów, takich jak ptaki czy owady, fotografowanie z bardzo małej odległości jest bardziej skuteczne, ponieważ fotografowany obiekt nie stanie się wtedy małym punktem na szerokokątnym obrazie. Potrzebny jest do tego makroobiektyw. Model Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM nie jest wprawdzie makroobiektywem, ale można go użyć do tego celu. Cechuje się współczynnikiem powiększenia na poziomie 0,41x i pozwala ustawiać ostrość z małej odległości, dzięki czemu można robić zdjęcia niewiele ustępujące makrofotografiom.

Dostępne obecnie w sprzedaży makroobiektywy Canon często mają „hybrydowy stabilizator obrazu”, który koryguje zarówno przesunięcia na osi x-y, jak i bardziej typowe drgania kątowe. Dzięki temu wyróżniają się one na tle innych modeli, jeśli chodzi o możliwość fotografowania z ręki z bardzo dużym zbliżeniem. Modele Canon RF 35mm F1.8 IS MACRO STM i RF 85mm F2 MACRO IS STM to przykłady obiektywów, które cechują się współczynnikiem powiększenia na poziomie 0,5x w przypadku zdjęć makrofotograficznych rejestrowanych z minimalnej odległości ostrzenia.

Urok makroobiektywu polega na tym, że pozwala on tworzyć zdjęcia, które na ekranie lub papierze ukazują obiekty w rozmiarze większym niż rzeczywisty. Dzięki temu można przedstawiać małe owady jako spektakularne stwory z wyłupiastymi oczami lub ukazywać misterne detale, które zwykle są niedostrzegalne dla ludzkiego oka.

Jeśli szukasz odpowiedniego obiektywu do fotografowania dzikiej przyrody, zapoznaj się z naszym kompletnym przewodnikiem.


Autor: Matthew Richards

Powiązane produkty

Powiązane artykuły

  • FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA

    Najlepsze obiektywy do fotografowania dzikiej przyrody

    Te obiektywy zmienno- i stałoogniskowe pozwalają rejestrować zachwycające obrazy dzikich zwierząt i ptaków.

  • PRZYRODA

    Aparat lunetowy kontra lornetka – co najlepiej sprawdza się podczas obserwowania ptaków?

    PowerShot ZOOM firmy Canon to kieszonkowy aparat lunetowy, który idealnie nadaje się do obserwacji ptaków. Jak jednak wypada on w porównaniu z lornetką firmy Canon?

  • PRZYRODA

    Jak fotografować ptaki

    Fotografowanie ptaków – wskazówki i najlepszy zestaw dla początkujących.

  • FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA

    Wskazówki dotyczące fotografowania dzikiej przyrody

    Profesjonalna fotografka Dani Connor udziela najlepszych porad ułatwiających odniesienie sukcesu w branży młodemu, ambitnemu fotografowi dzikiej przyrody.